بررسی تاثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر قیمت گذاری کمتر از حد عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده: بازار سرمایه به عنوان محل گرد آوری وجوه خرد و هدایت آن ها به سوی سرمایه گذاری و نیز ابزاری برای داد و ستد اوراق بهادار با ظرافت ها و حساسیت های بسیاری همراه است که عملکرد آن را به نحو قابل ملاحظه ای تحت تاثیر قرار می دهند. مبنای تصمیم گیری مشارکت کنندگان در بازارهای اوراق بهادار، اطلاعاتی است که توسط بورس ها، ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس و واسطه های فعال در این بازارها منتشر می شود. از طرفی هر ساله در کشورهای مختلف جهان شرکت های متعددی، برای نخستین بار مبادرت به عرضه عمومی اولیه سهام خود در بورس اوراق بهادار می نمایند. سهامی که برای اولین بار در بورس اوراق بهادار عرضه می شود معمولاً پایین تر از ارزش واقعی خود قیمت گذاری می شود، بنابراین در بیشتر موارد بازدهی بالای غیر عادی آن سهام را (البته در کوتاه مدت) اجتناب پذیر می نماید. بر اساس فرضیات بازار کارا قیمت سهام شرکت ها به طور کامل و آتی بازتابی از کلیه ی اطلاعات موجود در بازار است، با عنایت به این واقعیت که غالباً مدیران در مقایسه با سرمایه گذاران دارای اطلاعات بیشتر و درک بهتری در خصوص عملکرد شرکت هستند، از این رو احتمال می رود این عدم تقارن اطلاعات زمینه ای برای ارزشگذاری اشتباه شرکت فراهم آورد. محققان دلایل متعددی را برای قیمت گذاری کمتر از حد ارائه کرده اند. این دلایل در قالب تئوری های سنتی مثل عدم تقارن اطلاعات تا تئوری های نوین نظیر تئوری های رفتاری شکل گرفته و ارائه شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و قیمت گذاری کمتر از حد عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. نمونه آماری پژوهش طی دوره زمانی 1382 الی 1390، شامل 83 شرکت برای دوره 15 روزه (دوره اول)، 65 شرکت برای دوره 30 روزه (دوره دوم) و 45 شرکت برای دوره 90 روزه (دوره سوم) معاملاتی پس از عرضه عمومی اولیه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که طی سه دوره مورد مطالعه، بین عدم تقارن اطلاعاتی و قیمت گذاری کمتر از حد عرضه های عمومی اولیه ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد.